Wat ik kan vaststellen, zijn twee dingen:
Eén: de voorkant van het pamflet is een exacte kopie van de Opmarsch-voorpagina uit 1939. Alles (de lijnen, de verhoudingen en opa's handtekening) is identiek:
Eén: de voorkant van het pamflet is een exacte kopie van de Opmarsch-voorpagina uit 1939. Alles (de lijnen, de verhoudingen en opa's handtekening) is identiek:
links de Opmarsch, rechts het pamflet
Uit het feit dat dezelfde tekening is gebruikt, concludeer ik dat opa geen bemoeienis heeft gehad met het pamflet. Ik vermoed dat de campagne-bedenkers voor het pamflet genoeg hadden aan de oorspronkelijke Opmarsch-voorpagina.
Twee: op het affiche staat een andere tekening dan die uit 1939. Alles (lijnen, verhoudingen en handtekening) is, bij nadere bestudering, verschillend:
Kijk naar de volgende details:
...is anders gevormd dan in 1939
De vier lijnen bij het linkeroog uit 1942...
...komen anders bij elkaar in 1939
Het heeft er alle schijn van dat opa speciaal voor het affiche een goed gelijkende versie van de 1939-tekening heeft gemaakt. Ik vermoed dat dat campagne-bedenkers voor het veel grotere affiche een nieuwe tekening moesten hebben, waarvoor ze hebben aangeklopt bij opa.
Dat zou dan een vorm van medewerking aan de bezetter genoemd kunnen worden, maar - als dat inderdaad zo is - is dit hem door de autoriteiten na de oorlog niet aangerekend. Zie hiervoor het hoofdstuk: Opa in de Tweede Wereldoorlog.
